Een expert in koffie schenken ben je niet zomaar!

Elke dag werken met kinderen betekent automatisch ook werken met gezinnen. Opvangorganisaties die daar sterk op inzetten, hebben onder meer oog voor ‘ontmoeting’ tussen ouders. Waarom doe je dat? En hoe? Dit is het eerste artikel in een reeks van drie waarin Naomi Geens conclusies meegeeft over haar onderzoek naar ontmoeten (zie kader). Eerste vaststelling: ontmoeting bevorderen is écht werken.
Een expert in koffie schenken ben je niet zomaar!


Een aardig woord bij de bakker, een vriendelijk gebaar in de bus: het kleine ontmoeten tussen mensen is waardevol. Omdat de opvang een plek is waar mensen samenkomen, gebeurt het ook daar. Als hun kind naar de opvang gaat, verlangen ouders dat het daar een veilig nest vindt, onder de vleugels van de begeleiders, samen met andere kinderen. Ze verlangen dat ook voor zichzelf: het nest van thuis breidt uit, ook ouders willen zich in de opvang welkom voelen en op hun gemak. Bovendien – en zo staat het ook op pagina 14 in het Vlaamse pedagogische raamwerk – de contacten met andere ouders van kinderen van dezelfde leeftijd zijn vaak een belangrijke bron van informatie en steun. Die contacten kunnen uitmonden in relaties waarin onderlinge uitwisseling, verbondenheid en solidariteit ontstaan. Op die manier kan kinderopvang het netwerk van ouders verbreden, kunnen ouders integreren in de buurt.

Omdat ontmoeten dus zo ontzettend waardevol is, ging ik het observeren. Dit gebeurde in twee groepsopvanglocaties voor baby’s en peuters (in Gent en Brussel) en in zes spel- en ontmoetingsplaatsen (in Brussel en Antwerpen). Na het uitgebreid in kaart brengen van dagelijkse contacten, sprak ik met 51 ouders en 19 teamleden. Citaten uit deze gesprekken vind je verspreid over dit artikel. Op die manier wilde ik antwoord vinden op mijn vragen. Wat ervaren ouders precies als ondersteunend? En wat niet? Wat maakt ontmoeting mogelijk? Wat werkt net belemmerend?

Koffie als metafoor

Veel opvanginitiatieven zetten in op ontmoeting, bijvoorbeeld met koffiemomenten op het tijdstip dat ouders hun kinderen brengen of halen. Die koffie is een mooie metafoor. Immers, als je koffie schenkt, doe je zo veel meer dan koffie schenken. Je creëert ondertussen ook een gelegenheid, een plek waar ouders – en bij uitbreiding ook buurtbewoners – elkaar kunnen ontmoeten. Pierre bijvoorbeeld, is bij dergelijke gelegenheden een van de trouwe aanwezigen. Hij is 80, woont in de wijk en wandelt een heel eind om erbij te zijn. Waarom hij komt? ‘Hier kan ik een keer een praatje doen met de mensen.’ De koffie (of de soep, de fruitsap, de thee) is slechts het middel waarmee je mensen bij elkaar brengt.

Maar mensen komen elkaar toch al vanzelf tegen in de kinderopvang? Moet je dan echt nog iets extra organiseren om contact te bevorderen? Toch wel, want uit observaties blijkt dat elkaar tegenkomen niet hetzelfde is als elkaar ontmoeten. Bovendien ervaren ouders niet elke ontmoeting als ondersteunend. Hoe zit dat dan?

Zien en gezien worden

Ouders vinden het belangrijk om anderen te zien én door hen gezien te worden. Om naar anderen te kunnen luisteren én om zelf gehoord te worden. Daarin verschillen ouders niet van kinderen of begeleiders. Iedereen zoekt (h)erkenning in contact met de ander. Dat geeft een gevoel van verbondenheid. En ja, naast de relaties die ouders met hun familie en vrienden hebben, kunnen ook contacten in de opvang met andere ouders en buurtbewoners bijdragen aan dit gevoel van verbondenheid. De vader van Mike omschrijft het zo: ‘Ik krijg meer het gevoel dat ik deel word van de wijk en dat de mensen het appreciëren dat ik daar rondloop.’

Dit gevoel van aanvaard worden en een plek krijgen, komt niet vanzelf. Waar mensen samenkomen, zijn er immers altijd onderlinge verschillen, soms is er ook maatschappelijke ongelijkheid. Dat maakt onderlinge verbondenheid soms minder vanzelfsprekend. Als je je daarvan bewust bent, kun je er echter wel aan werken. Zo vertelt een moeder dat contact leggen in het park heel anders verloopt dan in een spel- en ontmoetingsruimte. Waarom? ‘Omdat de begeleiders heel veel sfeer geven.’ 

Lees verder in KIDDO 3 (2016) vanaf pagina 10. Nog geen abonnee? Klik hier.

 





Menu

Nieuwsbrief

Blijf op de hoogte van de ontwikkelingen!



[ ADVERTENTIE ]