Vraag muziekdocent Bernadette Krans wat muziek voor kinderen kan doen, en haar valt meteen te binnen hoe een baby tijdens een les Muziek op Schoot volledige ontspanning kon ervaren. ‘Het jongetje had veel last van stress en constipatie. Muziek hielp hem letterlijk los te laten’, vertelt ze. ‘Als een muziekactiviteit begon, ontspanden zijn tot vuistjes gebalde handen direct. Al snel had hij de ene na de andere volle luier.’
Muziek opent harten, verklaart Bernadette het helende effect van muziek. ‘Muziek maakt mensen open, blij. Voor kinderen is dat niet anders. Het is een taal die iedereen verstaat. Spreek hem en je zet een goede sfeer neer, waardoor je meer cohesie krijgt.’
Juist daarom mag muziek meer waardering krijgen, vindt ze. ‘Mijn ervaring is dat in de kinderopvang relatief weinig wordt gezongen en weinig muziek wordt gemaakt. Als er wel aandacht is voor muziek, zijn het vaak dezelfde liedjes of dezelfde cd’s die er klinken. Met verjaardagen komen de instrumenten uit de kast om er echt een feestje van te maken. Maar die kunnen natuurlijk ook op andere momenten worden gebruikt.’
Tijdgebrek zal een rol spelen, vermoedt Bernadette. ‘Ik heb ook het idee dat sommige pedagogisch medewerkers een barrière voelen. Ze vinden van zichzelf dat ze niet goed kunnen zingen en vinden zichzelf niet muzikaal. Terwijl je echt geen noten hoeft te kunnen lezen en ook geen instrument hoeft te kunnen bespelen om met de kinderen muziekactiviteiten te kunnen doen. Je moet even wat handvatten hebben, en dan kun je er zo mee aan de slag.’
Jasje aan, schoenen aan
Als pedagogisch medewerkster van een medisch kleuterdagverblijf zong Saskia Beverloo ‘alles aan elkaar’, zoals ze zelf zegt. ‘Als ik met de kinderen naar buiten ging, zong ik: “Jasje aan, schoenen aan.” Gingen we naar binnen, dan was het: “Jasje uit, schoenen uit.” Maar ook bij het opruimen of als we in de kring gingen, had ik een vast melodietje. Zo’n melodie maakt dat woorden beter beklijven.’
En zingen heeft nog een voordeel: het helpt overgangsmomenten soepeler te verlopen. ‘Met een liedje is het aantrekken van jassen en schoenen een zangspelletje in plaats van een moment waarbij het soms lastig kan zijn om de aandacht van kinderen erbij te houden. Zodra je erbij zingt, heb je hun aandacht.’ Maar pas wel op dat deze overgangsliedjes geen achtergrondgeluid worden dat de kinderen niet meer bewust horen: variatie en timing houden hun interesse vast.
Hoewel muziek in de eerste plaats plezier brengt, stimuleert het spelenderwijs alle ontwikkelingsgebieden van kinderen. ‘Liedjes waarbij kinderen mogen stampen, klappen of vingerspelletjes doen, zijn fijn voor de motorische ontwikkeling,’ legt Saskia, tegenwoordig docent van muziekcentrum Harlekijntje, uit. ‘Als kinderen op hun beurt wachten bij het uitdelen van instrumentjes, dan doet dat wat met de sociale ontwikkeling. En denk aan de zintuiglijke ontwikkeling; kinderen horen, voelen en zien veel bij activiteiten.’
Lees verder in KIDDO 1 2017 vanaf pagina 15. Nog geen abonnee? Klik hier.
Meer muziek in KIDDO!
Vanaf dit nummer schrijven Saskia Beverloo en Tineke Vlaming de rubriek Minimuze in KIDDO. Elke Minimuze heeft een liedje en ideeën voor activiteiten bij dat liedje. Tineke maakt daarbij speelse illustraties. Op de site kun je de liedjes beluisteren. Komend voorjaar verschijnt bij Uitgeverij SWP van Saskia en Tineke een boek met cd, getiteld Voor alles een liedje, zingend de dag door met muziek en spel. Kijk op www.swpbook.com/1965
Meer weten?
Zowel Bernadette als Saskia geven muziekworkshops voor wie met kinderen werkt. Nieuwsgierig? Kijk eens op www.dekleinetroubadour.nl en harlekijntje.nl.
Lees verder in KIDDO 1 (2017) vanaf pagina 30. Nog geen abonnee? Klik hier.
