Beste KIDDO-lezer,
Mijn verhaal begint in 1976, bij de geboorte van mijn oudste dochter. Ik studeerde nog toen Liza geboren werd. Haar moeder was een actieve feministe, een Dolle Mina, en ik was lid van allerlei actiegroepen die het onderwijs grondig wilden hervormen. Groot was dan ook onze ontgoocheling toen we ons lief baby’tje naar de kinderopvang brachten. We hebben nooit de speelzaal of de slaapruimte gezien waar ons kind verbleef. Elke ochtend moesten we Liza uitkleden, een badjasje aandoen voor ze haar speciale kinderopvangpakje aankreeg, en aan een kinderverzorgster afgeven. We kregen geen informatie over wat ons kind meemaakte. Van de vernieuwende visies op opvoeding die in de jaren zeventig opgang maakten, hadden de medewerkers nog nooit gehoord, alles draaide rond hygiëne. Ik herinner me nog hoe Liza elke dag hartstochtelijk huilde als ze besefte dat ze naar de kinderopvang zou gaan.
Enkele jaren later zocht ik ander werk als pedagoog en toen zag ik een advertentie: Universiteit Gent zocht iemand om de pedagogische kwaliteit van de stedelijke kinderdagverblijven te verbeteren. Na de traumatische ervaringen met mijn dochter twijfelde ik geen moment, ik stelde mijn sollicitatiebrief op.

Meest fascinerende periode

Zo ging ik in maart 1979 aan het werk als onderzoeker in de kinderopvang. Het werd één van de meest fascinerende periodes van mijn carrière, alles moest nog uitgevonden worden. We zetten een actieonderzoeksproject op waarbij we eerst de kwaliteit (of het gebrek eraan) in kaart brachten. Daarna gingen we experimenteren met wat je nu pedagogische begeleiding of coaching zou noemen. We lieten iemand van Duitsland overkomen om een interactieve cursus te geven voor kinderverzorgsters en leidinggevenden. Die cursus zette het veranderingsproces in gang waarin dat koele medisch-hygiënische model moest plaatsmaken voor een warme interactie met kinderen en ouders.
De kinderbegeleiders die aan het actieonderzoek deelnamen gingen experimenteren met nieuwe manieren van omgaan met kinderen en ouders. We werkten ook in kinderopvanglocaties met veel kinderen van Turkse origine. In dit veranderingsproces bepaalden de praktijkmedewerkers mee de richting van de vernieuwing en dat was een bijzonder boeiend proces dat we ook in video’s documenteerden.

Onze onderzoeksgroep was heel jong en vol enthousiasme en onze directie gaf ons veel ruimte om dingen uit te proberen. Het waren boeiende tijden en na enkele jaren was er ook belangstelling voor ons werk vanuit de rest van Vlaanderen en ook uit Nederland.

Kinderopvang werd in die tijd in Nederland vooral door feministen gepromoot als een belangrijk middel om de tewerkstelling van vrouwen, die in Nederland lager was dan in België, te vergroten. De Nederlandse Bernard van Leer Foundation ondersteunde ons en gaf ons toegang tot expertise die in Nederland was opgebouwd. We gebruikten bijvoorbeeld in onze begeleiding de films van het Amsterdamse Proefcrèche-project.

Lees verder in KIDDO 3 (2018) vanaf pagina 10. Nog geen abonnee? Klik hier.