Informeren van de ouders
De ouders werden op verschillende manieren op de hoogte gebracht van het werken met kinderparticipatie en de nog op te richten kinderraad. Samen met de groepsleiding organiseerden de kinderen een ouderavond. Na een toespraakje van de leidinggevende legt Quinten (10 jaar) uit aan de ouders wat kinderparticipatie is. Om vervolgens over te gaan op een afwisselend programma.
Op donderdagavond vond op bso De Zevensprong een ouderavond plaats. De kinderen van de bovengroep waren ook welkom. Er werd over kinderparticipatie gepraat. De ouders konden naar tafels met spelletjes over kinderparticipatie gaan, die de kinderen zelf verzonnen en gemaakt hebben. Er was een zelfgemaakt spelbord en een quiz en een soort memorie. Er waren ook hapjes en er werd gepresenteerd door Quinten. Op het eind werd er een videoband laten zien van een gymles waar Dave gymmeester was. Het verliep leuk. De winnaar van de quiz werd ook nog bekend gemaakt en kreeg een prijsje. Het was fantastisch!
Dave en Quinten
Verkiezingen
De verkiezingscampagne begint in de eerste week van juni. Kinderen van 7 jaar en ouder van de 8 bso-locaties kunnen zich kandidaat stellen. Op elke locatie melden zich ongeveer 5 tot 10 kandidaten, die hun verkiezingsprogramma op grote posters bekend maken. Programmapunten zijn onder andere: met de buitenschoolse kinderopvang op kamp, een opmaakhoek en een danshoek, play-stationstspelletjes en een internetaansluiting.
De stemmen worden op 9 juni geteld, 9 raadsleden worden gekozen.
Op 17 juni wordt de raad officieel geïnstalleerd. De nieuwe raadsleden worden naar de vergaderzaal begeleid door ouders, broertjes, zusjes, vriendjes en de leidster van hun vestiging.
Rond de grote vergadertafel volgt een plechtig moment: de kinderen vertellen elkaar aan de hand van de verkiezingsposters wat er op hun programma staat. Daarna installeert de directeur de raad met een klap van de hamer.
De kinderen krijgen een oorkonde, een map met het reglement en ruimte voor notulen en een rugzakje. De eerste echte vergadering zal plaatsvinden op 16 september.
Pedagogisch beleid
Over kinderparticipatie staat in het pedagogisch beleidsplan van IJsselkids:
Kinderparticipatie is een mentaliteit en geen activiteit. Het is een rode draad in de omgang met kinderen. Kinderparticipatie heeft tot doel dat kinderen medezeggenschap hebben bij zaken die hen direct en indirect aangaan. We onderscheiden verschillende niveaus van medezeggenschap:
- Het verkrijgen van informatie;
- Het geven van advies, zonder beslissingsbevoegdheid;
- Mogelijkheid tot overleg met gezamenlijke beslissingsbevoegdheid;
- Beslissingsbevoegdheid.
Op welke niveaus er over de verschillende zaken wordt meebeslist staat per vestiging beschreven in de pedagogisch werkplannen. De verschillen hierin zorgen ervoor dat de eigen sfeer en het eigen karakter van de vestigingen bewaard blijven.
Het uiteindelijke doel van IJsselkids, op het gebied van kinderparticipatie, was het invoeren van een Centrale Kinderraad. Nu deze is ingevoerd hebben de kinderen ook in de hoogste overlegvorm medezeggenschap.
Onderwerpen waarover de kinderen in de kinderraad mee mogen denken zijn onder andere:
- het pedagogisch beleid;
- klachten van de kinderen;
- dingen die op veel (of alle) bso's gebeuren;
- nieuws over bso en/of kinderopvang.
Hoe verder?
Het invoeren van kinderparticipatie is bij IJsselkids goed ontvangen, wordt door alle geledingen in de organisatie onderschreven en is niet meer weg te denken in de manier van werken. Het traject loopt nog tot december en tot die tijd zal er nog ondersteuning nodig zijn. Naarmate alle partijen er meer ervaring mee opdoen, zal het proces zich ontwikkelen en verdiepen.
Een belangrijke factor in het slagen van de kinderraad is de begeleiding van de leden van de kinderraad op de bso's. De raadsleden moeten zelf hun informatie verzamelen bij de andere kinderen en verslag doen van wat ze in de raad hebben besproken.Verder wordt hard gewerkt aan het ontwikkelen van werkvormen voor het vergaderen. De (kinderraad)begeleiders, de directeur en de kinderen moeten leren om met elkaar te vergaderen.
De opvang van kinderen kan verbeteren door de kinderen op de bso inspraak te geven over de onderwerpen die hen direct aangaan. Cruciaal is dat deze inspraak leidt tot een concreet resultaat voor de kinderen. Daarnaast heeft kinderparticipatie positieve effecten op het zelfvertrouwen, de communicatieve vaardigheden en de betrokkenheid van kinderen bij de bso. Maar het allerbelangrijkste is dat de kinderen (weer) met plezier naar de buitenschoolse kinderopvang komen.
De ontwikkeling van een overkoepelende kinderraad valt binnen het project 'Kinderparticipatie in de bso'. Voor dit project ontvangt JSO 5 jaar subsidie van de provincie Zuid-Holland. Binnen een pilot werd ervaring in het opzetten en begeleiden van een kinderraad opgedaan bij de stichting Wasko in Papendrecht en bij IJsselkids B.V. in Capelle aan den IJssel. In het najaar zal een handboek verschijnen over het opzetten van een overkoepelende kinderraad bij middelgrote en grote kinderopvangorganisaties.
Manon L' Abee is pedagogisch stafmedewerker bij IJsselkids. E-mail: M.Labee@IJsselkids.nl
Marjanne van Esveld is werkzaam bij JSO - expertisecentrum voor jeugd, samenleving en opvoeding. Telefoon: 0182-547888. E-mail: M.van.Esveld@jso.nl
