Een museum is een betoverende plek. Bij je aankomst gaat de loodzware deur even open en ze valt achter je rug weer in het slot. Als je met een groep kinderen een rondleiding en een workshop geboekt hebt in een museum, staat er een gids voor je klaar. Maar soms heb je helemaal niets voorbereid en ben je gewoon uit interesse met een groepje kinderen langsgekomen. Je kunt ze eerst zelf wat laten rondkijken in de zalen en nadien vragen welk kunstwerk hen geraakt heeft. Dat is veel leuker dan schilderijen één voor één te bekijken en er telkens uitleg bij te geven.

Wanneer je met kinderen een museum bezoekt, neem je ze als het ware mee op reis. Til ze 'over de rand' van het gouden kader van een schilderij, en jullie belanden tussen de geschilderde figuren. Wat zie je hier allemaal? Wat gebeurt hier? Wat zouden de mensen aan het doen zijn? De oneindige verbeelding van kinderen levert fantastische antwoorden op, waarop je weer verder kunt bouwen. Als je met de kinderen bewust speurt naar meesterwerken 'zonder titel', ontdek je de gekste dingen. Voor jonge cultuurverkenners is het de ideale gelegenheid om zelf een titel te verzinnen bij een doek of beeldhouwwerk. In een van de vele workshops van het SMAK (Stedelijk Museum voor Actuele Kunst) in Gent, mogen jonge bezoekers bij het begin van hun bezoek even ruiken aan een geurzakje. Op basis van de associaties die ze maken, gaan ze op zoek naar het kunstwerk wat volgens hen het best bij de geur past.

Over engeltjes en elfjes…
Timothy (4 jaar) belandt na een verkenningstocht in het museum bij een gevleugelde dame in brons. 'Dit is een elfje!' roept hij enthousiast. Meteen ontstaat er discussie binnen de groep. 'Nee, dat is een engel.' 'Toch niet!' 'Toch wel!' Het gaat nog even door en dan volgt een pientere opmerking: 'Het is zéker een elfje, want engeltjes vliegen hoger dan elfjes.' Timothy wijst naar een engel in de bovenhoek van een groot schilderij: 'Kijk, dat daar is een engel! Zo hoog kan een elfje niet komen, vandaar dat het hier in dit kastje blijft zitten.' Alles mag en alles kan. Want kunst interpreteer je zoals je dat zelf wilt.

Ook de sfeer tijdens een museumbezoek is belangrijk. In een historisch museum te Rome was er ooit een gids die 7-jarigen rondleidde in de arena. Net als eeuwen geleden zong ze met het groepje kinderen een strijdlied, terwijl ze een rondje liepen in diezelfde arena. De kinderen waren zo bevlogen door het leven van gladiatoren, dat ze helemaal niet bang meer waren voor het bloedige gevecht dat in die tijd zo typerend was.
Anne werkt in het natuurkundig museum De Wereld van Kina in Gent. Volgens haar zijn interessante verhalen het belangrijkst, wanneer kinderen op museumbezoek gaan. 'Verhalen enthousiasmeren kinderen en helpen om hun aandacht vast te houden', vertelt ze. 'Door gerichte vragen te stellen, stimuleer je hun fantasie. Hoe ruikt het werk aan de binnenkant? Je zult merken dat kinderen meer antwoorden dan alleen “verf”. En hoe zou het voelen als je aan tafel zat in het schilderij van Pieter Breughel de Oude… Misschien kun je de ogen sluiten en samen een geluid maken dat bij het schilderij past.'

Hallo? Met Vincent?
Een kunstwerk is niet alleen inhoud, maar ook achtergrond. Wie heeft het werk gemaakt? Wat weten we over hem of haar? Was het een rare kwast en wat wou hij of zij laten zien aan het publiek? In kunstboeken of in de bibliotheek vind je heel wat informatie over de kunst. Je kunt er naar speuren op het internet. De musea zelf bieden alsmaar vaker multimedia aan: een koptelefoon of interactieve spelletjes op de computer. Soms hoor je de stem van de kunstenaar door een telefoontje in de muur. Kinderen kunnen naderhand trots vertellen dat ze met Vincent van Gogh hebben gepraat.

Lees verder in KIDDO 8 vanaf pagina 14.