De eerste conclusie is zo vanzelfsprekend dat je die meestal over het hoofd ziet. Voor bijna alle moeders is de kinderopvang namelijk een vorm van instrumentele steun. Het geeft hen de gelegenheid hun beroep te combineren met het ouderschap of wat ontspanning te hebben. Meer dan 95% van de moeders geeft aan dat dit een (zeer) belangrijke reden is om voor kinderopvang te kiezen. Voor lager geschoolden is de kinderopvang bovendien een mogelijkheid om een opleiding kunnen te volgen; voor niet werkende moeders is het een mogelijkheid om het gezin eventjes te ontlasten. Kortom: kinderopvang is in feite opvoedingsondersteuning door de materiële, praktische steun voor de ouders, naast een gedeelde opvoeding.
Pedagogische hulp Bijna alle moeders (meer dan 95%) zeggen dat ze de kinderopvang ook essentieel vinden, om hun kinderen andere kinderen te laten ontmoeten. Sommigen (81%) zien het bovendien als een voorbereiding op de kleuterschool. Dat betekent dat deze moeders de kinderopvang als een pedagogische hulp beschouwen bij een belangrijke doelstelling in het opvoeden: het socialiseren van kinderen (leren samen spelen, leren delen, leren in een groep leven en zo integreren in de samenleving). Een groot deel van de moeders (70%) zegt dat die kinderopvang een sterke tot zeer sterke steun is door het geven van informatie en tips over de opvoeding. Het gaat om tips die het personeel mondeling geeft, informatie over voeding, ontwikkeling, zindelijkheid maar ook om zaken zoals het 'heen-en-weerschriftje'. Allochtone moeders (93%) ervaren die informatie vaker als ondersteunend dan autochtone moeders (68%). Een kleinere groep van ouders (10%) blijkt deze steun wel te verwachten, maar niet te ervaren. Het gaat om ouders die noch met het personeel van de kinderopvang, noch buiten de kinderopvang veel over opvoeding praten. Wat opvalt, is dat moeders die steun door informatie en advies duidelijker ervaren in kinderdagverblijven die ouderparticipatie zeer belangrijk vinden en er echt werk van maken.
Sociale contacten en emotionele steun Andere ouders ontmoeten en met hen informeel over de opvoeding praten, is een belangrijke vorm van opvoedingsondersteuning. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat ouders er behoefte aan hebben om met andere ouders tips uit te wisselen over dagelijkse opvoedingsvragen. Laat je je kind het beste huilen als het voor de vijfde keer 's nachts wakker wordt? Wat doe je als je baby de eerste fruitpap weigert? Hoe ga je om met jaloerse reacties van het oudere zusje? En moet hij nu zijn bord leeg eten of niet? Deze vorm van informele zelfhulp is een belangrijke emotionele steun en een vorm van 'erkenning' voor een ouder. De kinderopvang kan in deze context fungeren als ontmoetingsplek van ouders. Dit is wat binnen de drie maatschappelijke functies van kinderopvang, de sociale functie wordt genoemd.
Lees verder in KIDDO 1, 2008 vanaf bladzijde 38.
