De nieuwe KIDDO:
KIDDO nr. 4 (2024). Thema: Ouders
Ouders, ze zijn er in alle soorten en maten. Vrolijke ouders, drukke ouders, boze ouders, dankbare ouders, nieuwe ouders, ‘onzichtbare’ ouders. Allemaal met hun eigen normen, waarden en overtuigingen rondom kinderen en opvoeden. Waar het lang geleden misschien nog niet voelde als ‘samenwerken’, spreken we tegenwoordig over het pedagogisch partnerschap dat we met de ouders delen. Dit vraagt niet alleen om heldere communicatie, maar ook om wederzijds begrip en het opbouwen van een vertrouwensband.
Binnen de kinderopvang weten we al geruime tijd dat samenwerken met ouders belangrijk is voor de ontwikkeling en het welzijn van het kind. Dit gaat verder dan alleen vertellen hoe de dag van het kind was; het is een partnerschap waarbij beide partijen actief betrokken zijn bij de opvoeding van het kind.
Alle tijd die kinderen doorbrengen voor een scherm gaat ten koste van interactie, beweging, spel, slaap en ga zo maar door. Genoeg redenen om als kinderopvangorganisatie het mediagebruik op het kinderdagverblijf en de bso zoveel mogelijk te minimaliseren en zo enige balans te creëren.
Als pedagogisch medewerker heb je vaak contact met ouders. Meestal verloopt dat soepel, maar soms kan het ook behoorlijk uitdagend zijn. Gesprekken met ouders verlopen niet altijd even gemakkelijk, vooral niet wanneer ouders ontevreden of boos zijn.
Hoe we naar ouders kijken en hen beoordelen, klinkt door in hoe we ouders bejegenen. Het zit verborgen in onze uitspraken, reacties en ons handelen. Die verborgen boodschappen zijn vaak heel subtiel en onbewust. Toch kunnen kleine opmerkingen die we maken of vragen die we stellen een ouder het gevoel van uitsluiting geven. Hoe kunnen we zorgen voor meer diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie in de kinderopvang?
Vroeger werd de opvoeding van onze kinderen veel meer gezamenlijk gedaan. Men leefde in kleinere hechtere gemeenschappen. Dus er waren veel meer mensen die meededen in de opvoeding. Dat gebeurt nu helaas steeds minder, omdat onze maatschappij individueler is geworden. Jammer, want samen sta je veel sterker. We moeten het opvoeden weer meer als een gezamenlijke inspanning gaan zien.
Per jaar krijgen ongeveer 86.000 thuiswonende kinderen te horen dat hun ouders uit elkaar gaan. In 2019 waren dat 9.890 kinderen tussen de 0 en 4 jaar. Hoe zorgen we ervoor dat ook deze kinderen de juiste steun krijgen?
Het wordt geregeld herhaald: voorlezen hoort erbij, is goed voor de taalontwikkeling van jonge kinderen, biedt een rustmoment, geeft de mogelijkheid om in rijke taal over een onderwerp verder te praten, dit verder uit te werken in spel, enzovoort. Je weet het intussen wel! En, hoe fijn zou het zijn als ouders dit thuis dan ook af en toe deden? Taal begint thuis, toch?
Als pedagogisch medewerker heb je in je werk met kinderen én hun ouders te maken. De dagelijkse gesprekjes tijdens het halen en brengen zullen je over het algemeen makkelijk af gaan. Een gesprek met ouders als je zorgen over hun kind hebt of over hun thuissituatie is meestal iets lastiger. In dit artikel lees je hoe je ook zo’n gesprek soepel kunt laten verlopen.
Risicovol spelen wordt wel eens als een aparte spelcategorie gezien, die we als activiteit kunnen aanbieden aan kinderen. Maar dat is natuurlijk niet zo, bij het vrij spelen van kinderen gaan zij voortdurend op zoek naar risico en uitdaging, dat zit in hun natuur. Daarom is het belangrijk om hiervoor in de kinderopvang veel ruimte te bieden.
Jonge ouders die geen of beperkt Nederlands spreken, twijfelen vaak over de talige opvoeding van hun kinderen. Wanneer ze advies vragen kan het nog gebeuren dat ze tegenstrijdige informatie krijgen. In dit artikel legt Lidy Peters uit wat de voordelen zijn van meertaligheid en wat de nieuwe boodschap moet zijn aan ouders.
Dit liedje past goed bij het thema familie. Papa Gaai maakt een fietstochtje naar de zee en er fietsen steeds meer gezins- en familieleden mee! Al zingend, spelend en bewegend wordt dit liedje steeds langer.
Alledaagse contacten met ouders lopen vaak vanzelfsprekend. Belangrijk om deze momenten goed te benutten en te werken aan de vertrouwensband, en met de informatie die je ouders geeft ook je deskundigheid te laten ervaren. Laat zien dat je het kind ziet en hoe je kijkt naar de ontwikkeling van de kinderen.
Iedereen die met ouders werkt, intensief of zijdelings, herkent de vraag: hoe geef ik ouders advies over de aanpak van de opvoeding van hun kind waar ze echt wat mee gaan doen? Advies dat aansluit bij hun vraag en mogelijkheden én bij hun kind?
Getraumatiseerde kinderen hebben vaak moeite met leren, met het reguleren van hun emoties en hun gedrag, en met vertrouwen in zichzelf en anderen. Doordat ze dagelijks te maken hebben (gehad) met onveilige of zeer stressvolle omstandigheden, zijn hun hersenen gericht op overleven in een bedreigende omgeving. Het gedrag van deze kinderen is voor pedagogisch professionals en leerkrachten vaak moeilijk te begrijpen, wat kan leiden tot gevoelens van machteloosheid en frustratie.
In 2023 is er vanuit Impuls Kinderopvang, stichting De Regenboog, HVO Querido en Leger des Heils in Amsterdam het initiatief genomen activiteiten op touw te zetten voor Oekraïense ouders en kinderen. We zijn nu ruim een jaar verder en het is een groot succes, er is veel animo voor de activiteiten met veelal een cultureel karakter.
De kinderopvang is soms de enige plek waar gezinnen andere gezinnen uit de buurt geregeld tegenkomen. Hoe kun je als kinderopvangorganisatie een waardevolle ontmoetingsplek zijn voor deze ouders? Dr. Naomi Geens deed hier samen met een team van onderzoekers, praktijkwerkers en gezinnen uitvoering onderzoek naar.
Vaders worden weinig bereikt door voorzieningen die gezinnen ondersteunen. Daardoor versterkt zich het idee van beperkte betrokkenheid bij hun kinderen. Beelden over vaderschap zijn vaak stereotiep, zeker over vaders met een migratieachtergrond. Maar wie goed naar hen luistert, merkt dat zij wel degelijk zorg hebben voor en over hun kinderen, en behoefte hebben aan opvoedondersteuning. De manier van benaderen maakt het verschil dat nodig is om mannen te bekrachtigen als vader.
Het is cruciaal om kinderen die opgroeien onder stressvolle of onveilige omstandigheden te helpen veerkrachtig te functioneren. Daarvoor hebben deze kinderen steun en begeleiding van betrouwbare volwassenen in hun omgeving nodig. De kinderopvang is daarvoor de plek bij uitstek.